Wetenschappers zijn al lang op zoek naar alternatieve manieren om ontbrekende tanden te vervangen, waardoor een persoon de mogelijkheid krijgt om de kauwfuncties maximaal terug te krijgen.
De meest succesvolle hiervan is weefselmanipulatie. Dit gebied ontwikkelt zich in een snel tempo en geeft hoop dat er nieuwe kunnen groeien in de plaats van beschadigde en verloren tanden.
Er zijn verschillende methoden om nieuwe tanden te laten groeien die zich in verschillende stadia van onderzoek en ontwikkeling bevinden. Methoden kunnen worden onderverdeeld in extern en intern, afhankelijk van waar het tandvormingsproces plaatsvindt.
• Extern, via bioprinting
De nieuwe tand wordt volledig buiten het lichaam gegroeid vanuit een speciaal 3D-geprint frame en vervolgens in de mond geïmplanteerd. Een nadeel van deze optie tot nu toe is dat het nog steeds niet mogelijk is om alle kenmerken van een echte tand volledig te reproduceren. Dat wil zeggen dat er iets wordt verkregen dat lijkt op de structuur, maar de kleur en vorm kunnen verschillen. Dit kan leiden tot problemen bij implantatie en transplantatie.
• Intern, via tissue engineering
De nieuwe tand groeit rechtstreeks in de mondholte vanuit een geïmplanteerd, biotechnisch ontwikkeld rudiment. Japanse wetenschappers zijn er bijvoorbeeld in geslaagd een tandembryo te laten groeien dat bestaat uit dentine, pulpa en glazuur, maar ook uit bloedvaten en parodontale weefsels.
Hoe kan ik controleren of ik in aanmerking kom voor een kunstgebit of niet?
Ze plaatsten het op muizen waarvan de natuurlijke tand was getrokken. Na twee weken wortelt de nieuwe tand goed, begint te groeien en te functioneren. Het verschilt qua sterkte, structuur en uiterlijk niet van natuurlijke muizentanden.
Maar knaagdieren hebben aanvankelijk meer stamcellen in hun tanden dan mensen, en ze delen zich voortdurend. Daarom betekent het resultaat dat ermee wordt bereikt in de praktijk niet dat het zo succesvol zal zijn bij mensen.
• Intern, via moleculaire engineering
Een andere manier om een nieuwe tand te laten groeien is door de USAG-1-, SPRY2- of SPRY4-genen uit te schakelen, die de groei van nieuwe tanden blokkeren. Het bleek dat nadat deze genen waren uitgeschakeld, de knaagdieren extra tanden kregen.
Dit zou het mogelijk moeten maken om een tand te regenereren waar deze is uitgevallen of niet is gegroeid. Voor dit doel wordt een speciaal mengsel in de kom geïnjecteerd – de plaats waar de tand zou moeten zijn. Het bevat stoffen die genen “uitschakelen”, evenals speciale cellen die zullen helpen bij het vormen van een nieuwe tand. Op deze manier kan het tandgroeiproces opnieuw beginnen.
Belangrijk: de beschreven methoden bevinden zich nog in de fase van experimenteel onderzoek. Daarom zijn verdere tests en validatie nodig voordat ze in de klinische praktijk kunnen worden gebruikt.
